Ząbki
 
  Ząbki
  Odrobina historii
  Miasto Ogród
  => Ząbkowskie lasy
  => Zabytki
  Galeria
  Mapa Ząbek
  Księga gości
  Forum
  Kontakt
Miasto Ogród

Miasto-ogród, usytuowane wśród zieleni i spełniające we właściwy sposób funkcję mieszkania, miejsca pracy i wypoczynku, w odpowiednich ramach przestrzennych i architektonicznych. Ta idea pojawiła się na początku obecnego wieku w Anglii, zadomowiła się również w Polsce. Pełną jej realizację - dostosowaną do miejscowych warunków - stanowił projekt miasta-ogrodu Ząbek z 1912 roku, autorstwa architekta Tadeusza Tołwińskiego.

W centrum kompozycji urbanistycznej znalazła się oś północ-południe, prostopadła do torów kolejowych. Środek założenia zajmował prostokątny plac-rynek, mający skupiać wszystkie funkcje administracyjne, społeczne i handlowe. Na południowym zamknięciu osi zaprojektowany został kościół oraz szkoła, przedszkole i boiska sportowe. Po stronie północnej, przy torach kolejowych, przewidziano półokrągły plac, z którego promieniście rozchodzić się miały symetrycznie położone ulice.

W wydzielonej, rekreacyjnej części miasta, wzdłuż alei spacerowej wysadzanej podwójnym szpalerem lip, Tołwiński zaplanował tzw. kasyno, z nowoczesnym programem użytkowym - wielką salą koncertowo-teatralną, kinem, biblioteką, salą ekspozycyjną i bilardową, restauracją i kawiarnią.

Miasto obliczone było na 8 tysięcy mieszkańców, a projektowany teren został podzielony na 1600 działek budowlano-ogrodowych.

Projekt Tołwińskiego odznaczał się pięknem dominant urbanistycznych oraz doskonałymi proporcjami. Założenia ulic nawiązywały do koncepcji klasycystycznych, natomiast centralny plac-rynek do tradycji małego miasteczka polskiego.

Wille-dworki zaczęły powstawać jeszcze przed wybuchem I wojny światowej. Wśród wielu znakomitości zamieszkiwali w nich: słynna aktorka Maria Przybyłko-Potocka, generał Kazimierz Sosnkowski, pisarka Magdalena Samozwaniec, Arnold Szyfman, rodziny Tołłoczków i Wejchertów.

W dwudziestoleciu międzywojennym budowa miasta-ogrodu była kontynuowana, ale nie została zrealizowana do końca. Po II wojnie światowej, w wyniku bezmyślnej parcelacji, nastąpiła dewastacja układu urbanistycznego.

Założenie urbanistyczne zaprojektowane przez Tadeusza Tołwińskiego, nawet w tym stadium realizacji, jakie przetrwało do chwili obecnej - zajmuje poczesne miejsce w historii polskiej urbanistyki i posiada wysoką wartość zabytkową.

 
 
   
Dzisiaj stronę odwiedziło już 7 odwiedzający (7 wejścia) tutaj!
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja